greenvet-hanoi
Chuyên gia thú y
Máu chậm đông- Bệnh chảy máu mũi ở chó.
( Von Willebrand's Disease - VWD)
[/COLOR]
( Von Willebrand's Disease - VWD)
[/COLOR]
Bệnh chảy máu mũi ở chó là gì ?
Bệnh máu chậm đông ở chó ( Von Willebrand's Disease - VWD ) là bệnh mang tính di truyền xảy ra với cả chó đực và cái, chỉ ở một số giống chó nhất định. Bệnh ở thể mạn tính, không hề có triệu chứng gì khác ngoài chảy máu tươi đột ngột, chảy máu rất nhiều từ ha lỗ mũii, có khi chỉ từ một lỗ mũi. Chó rất mệt mỏi do mất máu và tụt huyết áp, tỷ lệ tử vong không cao nếu chó được điều trị kịp thời. Sau điều trị khỏi một thời gian chó có thể bị chảy máu lại.
Nguyên nhân gì gây chảy máu mũi, khó đông ?
Khi chảy máu, cơ thể ngay lập tức được các yếu tố đông máu gắn kết hồng cầu tập trung tại vết thương hàn gắn lại "lỗ thủng" thành mạch máu, các yếu tố đông máu này tạo thành các sợi Fibrin làm máu đông trong khoảng một thời gian nhất định.
Bệnh chảy máu mũi ở một số giống chó do gen di truyền ảnh hướng tới "nhân tố đông máu thứ 8" - "clotting factor VIII" bị giảm chức năng tạo sợi Fibrin gắn kết hồng cầu, máu không thể đông nhanh dưới 4 phút như mọi con chó khác.
Vị trí đầu 2 mũi tên là 2 tiểu huyết cầu hình thành sợi Fibrin gắn kết hồng cầu và các tế bào máu làm đông máu.
Ảnh chụp gen ADN chó bị bệnh máu chậm đông VWD.
Các giống chó nào xác nhận hay bị bệnh chảy máu mũi, khó đông ?
Là những giống chó trong hình dưới đây:
German Shepherd, Rottweiler, Shetland Sheepdog, Golden Retriever, Doberman Pinscher, German Short Haired Pointer, Standard Poodle, Miniature Schnauzer .
Ở Việt nam thực tế đã nhận biết có 2 giống chó hay bị bệnh chảy máu mũi nhất là : German Shepher và Rottweiler, đặc biệt những con chó nhập về mắc bệnh nhiều hơn: Alaska, Husky...
Có thể chẩn đoán được bệnh máu chậm đông ở chó không ?
Các nhóm giống chó nguy cơ cao với bệnh này được chẩn đoán xét nghiệm Gen ADN tại các Trung tâm Chẩn đoán xét nghiệm hiện đại. Các Hiệp Hội chó giống không nên sử dụng nhân giống khi kết quả xác định Gen chó có mắc bệnh này.
Đơn giản hơn có thể kiểm tra thời gian đông máu trên phiến kính. Thời gian đông máu của chó bình thường là dưới 4 phút. Quá lâu trên 4 phút cần nghi mắc bệnh máu chậm đông.
Chữa trị bệnh chảy máu mũi ở chó thế nào?
Bệnh không thể chữa khỏi hẳn.
Điều trị khi có chảy máu mũi đột ngột, chảy rất nhiều máu và chậm đông máu bằng tiếm một loại thuốc Hormone có tên là DDAVP còn gọi là: "Desmopressin Acetate" rất hiệu quả và ngừng chảy máu sau khi tiêm 2 giờ.
Thuốc của Mỹ, khá đắt, giá Desmopressin Acetat 500 mg - 573,00 USD, Loại 1g: 892,00 USD
Chúng tôi bước đầu đã có điều trị kết quả bệnh này bằng các liệu pháp sau:
1. Truyền bù dịch cân bằng huyết áp. Bổ sung vitamine C và tiêm mạch máu can-xi chlorua giúp bền vững thành mạch máu.
2. Tiêm Vitamin K trợ giúp cầm máu.
3. Hộ lý tốt: Chườm khăn lạnh vùng mũi ngay khi đang chảy máu. Giảm thiểu vận động, để chó nằm nghỉ ngơi nơi thoáng mát.
4. Một số bài thuốc đông thú y cũng có hiệu quả: Cho uống nước lá nhọ nồi, lá mát thanh nhiệt.
Xin lưu ý: tránh dùng kháng sinh tiêm vì bệnh này không liên quan gì tới nhiễm trùng. Tuyệt đối không dùng thuốc Aspirin cho chó nghi mắc bệnh chảy máu mũi.
Sau một thời gian vài tháng hoặc hàng năm bệnh có thể bị lại. Đặc biệt mùa nóng bức. Nên kiểm tra thời gian đông máu với chó chuẩn bị phẫu thuật ngoại khoa.
Có thể nhầm lẫn bệnh chảy máu mũi do máu chậm đông với các bệnh khác ở chó?
Cần phân biệt chảy máu mũi: do dị vật, bệnh do ve mòng rận, khối u, ung thư máu, áp-xe răng hàm, hắt hơi nhiều trong các bệnh ho cũi chó, Ca-rê, các bệnh ký sinh trùng đường máu: Nguyên trùng , Rickettsia... thường kèm theo bỏ ăn, có thời gian ốm bệnh và các triệu chứng đặc trưng toàn thân khác: gày yếu, tiêu chảy, ho, sốt, thần kinh...Nếu là bệnh dịch hoặc do ký sinh trùng truyền bệnh thì có lây lan từ chó này sang chó khác.
Bệnh chảy máu mũi do máu chậm đông, xảy ra bất ngờ, máu chảy thành vũng, chảy liên tục, không có dấu hiệu gì báo trước. Chỉ từng cá thể chó mắc bệnh, không lây truyền sang chó khác.
Con GSD này ở Bắc ninh, bị chảy máu mũi ngày 24/7/2006. BSGV đã điều trị triệu chứng, cũng ngẫu nhiên lấy được 1 con ve từ lỗ mũi có máu nên nhầm tưởng rằng nguyên nhân chính là do ve, dị vật. Nhưng sau đó hàng năm lại bị lại 1 lần vào mùa hè nóng bức, máu rất chậm đông, được chữa trị theo liệu pháp nói trên hiệu quả ngay sau mỗi lần chảy máu.
Cho tới nay đã có nhiều ca tương tự với GSD, Rottweiler đang được các đồng nghiệp chữa trị hiệu quả ở Hải dương, Hưng Yên, Hà nội. Một số chủ nuôi chó GSD ở Miền Nam: Tây Ninh, Đồng Tháp, cũng xác nhận có gặp bệnh chảy máu mũi của chó GSD .
Để tiện thông tin, chúng ta thống nhất gọi bệnh này là: " Bệnh chảy máu mũi chó" hay là "Bệnh Von ở chó" - chữ đầu của "Von Willebrand's Disease".
Bác sỹ Thú Y Hoàng Ngọc Báu.
Bài viết tham khảo ý kiến của các bạn đồng nghiệp và trên Internet.